ıı. bayezid ne demek?

II. Bayezid

II. Bayezid (3 Aralık 1447 - 26 Mayıs 1512), Osmanlı İmparatorluğu'nun 8. padişahıdır. 1481'den 1512'ye kadar hüküm sürmüştür. Alim, şair ve sanatkâr kişiliğiyle tanınan Bayezid, "Veli" lakabıyla da anılır. Babası Fatih Sultan Mehmet, annesi ise Gülbahar Hatun'dur.

Hayatı

Şehzadelik Dönemi

Bayezid, Dimetoka'da dünyaya geldi. Babası Fatih Sultan Mehmet'in tahta geçmesiyle sancakbeyi olarak Amasya'ya gönderildi. Amasya'da iyi bir eğitim aldı. Arapça, Farsça ve çeşitli ilimlerde kendini yetiştirdi. Şehzadelik döneminde devlet işlerinde tecrübe kazandı.

Tahta Geçişi ve Cem Sultan Olayı

Fatih Sultan Mehmet'in 1481'deki ani ölümü üzerine, Bayezid ve kardeşi Cem Sultan arasında taht mücadelesi başladı. Cem Sultan, ağabeyi Bayezid'e karşı isyan etti. Ancak isyan bastırıldı ve Cem Sultan önce Rodos Şövalyelerine, ardından da Papa'ya sığındı. Cem Sultan olayının yarattığı iç ve dış sorunlar, II. Bayezid döneminde Osmanlı İmparatorluğu'nu uzun süre meşgul etti. Cem Sultan'ın Avrupa'da esir tutulması, Bayezid'in dış politikadaki hareket alanını kısıtladı.

Saltanatı Dönemi

II. Bayezid'in saltanatı, nispeten barışçıl bir dönem olarak kabul edilir. Ancak bu dönemde de bazı önemli olaylar yaşanmıştır:

• Osmanlı-Memlük İlişkileri: Fatih Sultan Mehmet döneminde gerginleşen Osmanlı-Memlük ilişkileri, Bayezid döneminde de devam etti. İki devlet arasında zaman zaman çatışmalar yaşandı.
• Osmanlı-Venedik Savaşı (1499-1503): Mora Yarımadası'nda çıkan olaylar nedeniyle Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında savaş başladı. Osmanlı donanması, Karlo Loredan komutasındaki Venedik donanmasını Sapienza Deniz Muharebesi'nde mağlup etti. Savaşın sonunda Venedik, bazı kaleleri Osmanlı İmparatorluğu'na bırakmak zorunda kaldı.
• Şahkulu İsyanı: 1511 yılında Anadolu'da Şahkulu önderliğinde büyük bir Alevi isyanı çıktı. İsyan, güçlükle bastırıldı. Bu isyan, Osmanlı İmparatorluğu'nun iç istikrarını tehdit etti.
• İspanya'dan Gelen Yahudilerin Kabulü: 1492 yılında İspanya'dan kovulan Yahudiler, II. Bayezid tarafından Osmanlı İmparatorluğu'na kabul edildi. Bayezid, Yahudilere din ve vicdan özgürlüğü tanıdı ve onların Osmanlı topraklarında yerleşmelerine izin verdi. Bu olay, Osmanlı İmparatorluğu'nun hoşgörüsünün bir göstergesi olarak kabul edilir.

Kültürel ve Sosyal Faaliyetleri

II. Bayezid, ilme ve sanata büyük önem vermiştir. Saltanatı döneminde birçok cami, medrese, köprü ve han inşa ettirmiştir. İstanbul'daki Bayezid Camii ve Edirne'deki II. Bayezid Külliyesi onun en önemli eserlerindendir. Ayrıca, birçok alimi ve sanatçıyı himaye etmiştir. Döneminde, Osmanlı edebiyatı ve sanatı büyük gelişme göstermiştir.

Hal Edilmesi ve Ölümü

Yaşlılığı ve Şahkulu isyanı gibi iç sorunlar nedeniyle devlet işlerini yürütemediği gerekçesiyle, 1512 yılında Yeniçeriler'in de desteğini alan oğlu Yavuz Sultan Selim tarafından tahttan indirildi. Tahtı oğluna devrettikten kısa bir süre sonra, Dimetoka'ya giderken yolda rahatsızlanarak 26 Mayıs 1512'de vefat etti. Cenazesi İstanbul'a getirilerek Bayezid Camii'nin yanındaki türbesine defnedildi.

Kişiliği

II. Bayezid, dindar, mütevazı ve ince ruhlu bir padişahtı. Alimlere ve sanatçılara değer verirdi. Şiirler yazmış ve musikiyle ilgilenmiştir. Ancak, devlet işlerinde babası Fatih Sultan Mehmet kadar dirayetli olmadığı yönünde eleştiriler de almıştır. Cem Sultan olayının yarattığı sorunlarla uzun süre uğraşmak zorunda kalması, saltanatının en önemli zorluklarından biri olmuştur.

Sonuç

II. Bayezid, Osmanlı İmparatorluğu'nun önemli padişahlarından biridir. Saltanatı döneminde yaşanan olaylar, imparatorluğun geleceği üzerinde önemli etkiler bırakmıştır. Sanata ve kültüre verdiği önem, onu "Veli" lakabıyla anılmasına neden olmuştur.